Οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι το να είσαι καλός γονιός σημαίνει να δίνεις στα παιδιά σου μια ευτυχισμένη παιδική ηλικία. Αυτό είναι μόνο μέρος της ιστορίας. Ο βαθύτερος σκοπός, αυτός που πραγματικά έχει σημασία, είναι ο εξής:

Δεν μεγαλώνεις απλώς παιδιά. Μεγαλώνεις τους γονείς των μελλοντικών σου εγγονιών.

Αυτό σημαίνει ότι η δουλειά σου δεν τελειώνει όταν τα παιδιά σου ενηλικιώνονται. Τελειώνει όταν μπορούν να μεγαλώσουν δυνατά, υγιή και σοφά παιδιά, όπως προσπαθείς να κάνεις τώρα κι εσύ. Αυτή είναι η πραγματική δοκιμασία των γονιών: Μπορούν τα παιδιά σου να μεταφέρουν όσα τους δίδαξες στην επόμενη γενιά;

Κάποιοι πιστεύουν ότι η δουλειά τελειώνει στα 18, ότι τα ταΐζεις, τους παρέχεις στέγη, τα στέλνεις σχολείο και, μόλις ενηλικιωθούν νομικά, τα πετάς στους λύκους και ελπίζεις ότι θα τα καταφέρουν. Αλλά αυτή η νοοτροπία αφήνει πολλούς νέους ενήλικες απροετοίμαστους, χωρίς υποστήριξη και ανίκανους να χτίσουν δυνατές οικογένειες. Και ο κύκλος των αδύναμων γονέων επαναλαμβάνεται.

Τι σημαίνει να μεγαλώνεις μελλοντικούς γονείς;

Σημαίνει ότι και οι μητέρες και οι πατέρες έχουν ειδικούς, απαραίτητους ρόλους που τα παιδιά χρειάζονται απεγνωσμένα. Όταν ένας από τους δύο λείπει ή δεν κάνει το καθήκον του, το παιδί κουβαλάει αυτή την έλλειψη για όλη του τη ζωή.

Οι πατέρες είναι εκεί για να προστατεύουν, να παρέχουν, να θέτουν όρια και να προετοιμάζουν τα παιδιά τους να αντιμετωπίσουν τον πραγματικό κόσμο με δύναμη και υπευθυνότητα. Τα παιδιά χρειάζονται τους μπαμπάδες τους για να τους διδάξουν ότι οι πράξεις έχουν συνέπειες και, πέρα από αυτό, να δείξουν πώς να παίρνουν μετρημένους κινδύνους, να αντιμετωπίζουν προκλήσεις και να χτίζουν μακροπρόθεσμο όραμα. Οι πατέρες βοηθούν τα παιδιά να σκέφτονται με όρους συνεπειών που εκτυλίσσονται με τον χρόνο, αντί μόνο για την παρούσα στιγμή. Δείχνουν ότι το θάρρος δεν είναι η απουσία φόβου, αλλά η ικανότητα να τον διαχειρίζεσαι. Επίσης, βοηθούν τα παιδιά να θέτουν όρια στις σχέσεις, διδάσκοντάς τους πότε να λένε όχι, πότε να μένουν σταθεροί και πώς να προστατεύουν την αξιοπρέπεια και τις αξίες τους.

Οι μητέρες είναι εκεί για να συνδέονται, να παρηγορούν και να διδάσκουν στα παιδιά πώς να νιώθουν ασφάλεια, αγάπη και σιγουριά. Τα παιδιά χρειάζονται τις μαμάδες τους για να τα βοηθήσουν να κατανοήσουν τα συναισθήματα, να χτίσουν εμπιστοσύνη και να νιώθουν ριζωμένα στην ταυτότητα και την αίσθηση του ανήκειν. Οι μητέρες ειδικεύονται στη βραχυπρόθεσμη φροντίδα: συναισθηματική παρουσία, καθημερινοί ρυθμοί και γρήγορη ανταπόκριση. Διδάσκουν στο παιδί να εκτιμά την οικειότητα, την συναισθηματική έκφραση και τη σημασία του να μένει κοντά όταν είναι ευάλωτο.

Και οι δύο ρόλοι είναι απαραίτητοι, αν και εφαρμόζονται διαφορετικά με τον χρόνο. Οι μητέρες και οι πατέρες εξυπηρετούν εντελώς διαφορετικές λειτουργίες, ειδικά καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν. Τα μικρότερα παιδιά τείνουν να χρειάζονται περισσότερη φροντίδα, συναισθηματική ανταπόκριση και καθημερινό ρυθμό, που συνήθως παρέχεται από τη μητέρα. Καθώς μεγαλώνουν, χρειάζονται όλο και περισσότερο δομή, υπευθυνότητα και προετοιμασία για τον εξωτερικό κόσμο, που συνήθως παρέχεται από τον πατέρα. Όταν και οι δύο ρόλοι εκπληρώνονται, τα παιδιά αναπτύσσουν το πλήρες φάσμα των δυνάμεων που χρειάζονται για να γίνουν ικανοί, ανθεκτικοί ενήλικες και μελλοντικοί γονείς.

Τι χρειάζεται να κάνουμε;

Για να είσαι ο γονιός που μεγαλώνει σπουδαίους γονείς, χρειάζεσαι:

Συνέπεια: Τα παιδιά σου δεν χρειάζονται την τελειότητα, χρειάζονται σταθερότητα, σαφήνεια και αξιοπιστία.

Ομαδική δουλειά: Η δουλειά των γονιών δεν είναι ανταγωνισμός μεταξύ μαμάς και μπαμπά. Είναι συνεργασία, και το παιδί υποφέρει όταν οι ενήλικες τσακώνονται ή υπονομεύουν ο ένας τον άλλον.

Ανάπτυξη: Συνέχισε να μαθαίνεις. Κανείς δεν τα κάνει όλα σωστά από την αρχή. Αλλά αν συνεχίσεις να βελτιώνεσαι, το ίδιο θα κάνουν και τα παιδιά σου.

Όραμα: Κράτα πάντα στο μυαλό το μακροπρόθεσμο παιχνίδι. Κάθε ρουτίνα πριν τον ύπνο, κάθε συζήτηση στο δείπνο, κάθε δύσκολη κουβέντα, όλα διαμορφώνουν το είδος του γονιού που θα γίνει το παιδί σου κάποια μέρα. Όταν κρατάς και τα τέσσερα - συνέπεια, ομαδική δουλειά, ανάπτυξη και όραμα - δίνεις στο παιδί σου την καλύτερη ευκαιρία όχι μόνο να ευδοκιμήσει, αλλά να μεγαλώσει δυνατά παιδιά.

Ένα σύστημα: Χρειάζεσαι ένα πλαίσιο για να καθοδηγεί τη την δουλειά σου ως γονέας. Για κάποιους, αυτό είναι μια θρησκευτική παράδοση. Για άλλους, είναι μια ηθική φιλοσοφία ή ένας συνδυασμός και των δύο. Δεν μπορείς να επινοήσεις τα πάντα από το μηδέν. Υιοθέτησε ένα αποδεδειγμένο σύστημα που ταιριάζει στις αξίες, τον πολιτισμό και την κατάσταση της ζωής σου, και χρησιμοποίησέ το για να παραμένεις γειωμένος όταν τα πράγματα δυσκολεύουν.

Γιατί έχει σημασία

Είμαι ευτυχισμένα παντρεμένος για πάνω από δύο δεκαετίες, και πιθανότατα δεν θα χρειαστεί ποτέ να ψάξω ξανά για σύντροφο. Αλλά έχω γιους, ο ένας από τους οποίους είναι μόλις λίγα χρόνια μακριά από το να αρχίσει να ενδιαφέρεται για κορίτσια και να βγαίνει ραντεβού, με τους μικρότερους αδελφούς του να ακολουθούν σύντομα. Αυτό σημαίνει ότι η κατάσταση της κουλτούρας των γνωριμιών και του γάμου με απασχολήσει βαθιά.

Ως πατέρας, είμαι προσεκτικός σχετικά με το ποιους συναναστρεφόμαστε. Φροντίζω οι γιοι μου να περνούν χρόνο με οικογένειες που μεγαλώνουν σωστά τις κόρες τους, οικογένειες με θηλυκές, καλοσυνάτες μητέρες και δυνατούς, αρρενωπούς πατέρες. Αυτοί είναι οι άνθρωποι με τους οποίους θέλω να περνάω χρόνο ούτως ή άλλως. Είναι επίσης τα κορίτσια που θέλω να συναντήσουν οι γιοι μου κάποια μέρα, νεαρές γυναίκες που μεγαλώνουν για να γίνουν σύζυγοι και μητέρες, όπως εγώ μεγαλώνω τους γιους μου για να γίνουν σύζυγοι και πατέρες.

Είναι εύκολο να πιστεύεις ότι, όταν βγαίνεις από τον κόσμο των γνωριμιών, δεν έχει πια σημασία τι συμβαίνει σε αυτόν. Αλλά αν έχεις παιδιά ή εγγόνια, η κοινωνική και σεξουαλική κουλτούρα γύρω σου παραμένει εξαιρετικά σημαντική. Ως γονείς, τη διαμορφώνουμε, όχι μόνο μέσω αυτών που διδάσκουμε, αλλά μέσω των ανθρώπων με τους οποίους συναναστρεφόμαστε, του είδους γάμου που προβάλλουμε και των αξιών που ενσαρκώνουμε. Αυτή η επιρροή έχει σημασία.

Το να βοηθήσεις τα παιδιά σου να βρουν καλούς συντρόφους, βοηθώντας τα να γίνουν καλοί σύντροφοι, είναι μία από τις ευθύνες σου ως γονιός. Αυτό είναι μέρος του να μεγαλώνεις μελλοντικούς γονείς.

Ζούμε σε έναν κόσμο όπου πάρα πολλοί άνθρωποι δεν ξέρουν πώς να είναι καλοί γονείς, επειδή δεν είχαν ποτέ το παράδειγμα.

Ακόμα και κάποιοι από τους προγόνους μας που έκαναν σωστά την δουλειά τους ως γονείς, δεν καταλάβαιναν πάντα γιατί οι μέθοδοί τους λειτουργούσαν, απλώς ακολουθούσαν ό,τι είχε γίνει πριν από αυτούς. Αλλά αυτό έκανε αυτές τις παραδόσεις εύθραυστες. Όταν τα μηνύματα κατά της οικογένειας, ο εγωιστικός ατομικισμός και η ποπ κουλτούρα άρχισαν να διαβρώνουν αυτά τα πρότυπα στα μέσα του 20ού αιώνα, οι άνθρωποι δεν ήξεραν πώς να υπερασπιστούν ή να προσαρμόσουν αυτά που είχαν κληρονομήσει. Το αποτέλεσμα ήταν μια γενεαλογική κατάρρευση. Ξεκινώντας από την γενιά που γεννήθηκε μεταξύ 1946-1964, πολλοί γονείς απλώς σταμάτησαν να μεταδίδουν βασικές αξίες, όχι επειδή ήταν κακόβουλοι, αλλά επειδή δεν ήξεραν πώς. Αυτός ο αριθμός αυξάνεται με κάθε γενιά που περνά. Δεν είναι δικό σου φταίξιμο. Αλλά είναι δική σου δουλειά να σπάσεις αυτόν τον κύκλο.

Αν δεν μεγάλωσες σωστά ο ίδιος, δεν είσαι μόνος. Πολλοί από εμάς κουβαλάμε πληγές από την παιδική μας ηλικία: κενά, πόνους ή σύγχυση σχετικά με το τι πραγματικά σημαίνει αγάπη, ασφάλεια ή υπευθυνότητα. Αυτή είναι η αλήθεια: ακόμα κι αν τα πας καλά στη ζωή, κρατάς μια δουλειά, διατηρείς σχέσεις, διαχειρίζεσαι ευθύνες, μπορεί να υπάρχουν ακόμα κομμάτια που λείπουν μέσα σου αν δεν είχες πλήρη πατρότητα ή μητρότητα.

Αυτά τα κενά συχνά μένουν σιωπηλά μέχρι που η δουλειά του γονέα τα φέρνει στην επιφάνεια. Ξαφνικά, το παιδί σου χρειάζεται κάτι που δεν έλαβες ποτέ, και μένεις να νιώθεις αβέβαιος, εκτεθειμένος, ακόμα και ντροπιασμένος.

Αυτή η εμπειρία δεν σε κάνει ελλειπή. Σε κάνει κανονικό. Δεν σημαίνει ότι αποτυγχάνεις, σημαίνει ότι μεγαλώνεις και φτάνεις στα όρια της γνώσης σου. Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι από εμάς δεν μεγαλώνουμε μέχρι η ζωή να το απαιτήσει. Και το να γίνεις γονιός το απαιτεί.

Το να νιώθεις απροετοίμαστος σε αυτές τις στιγμές είναι συνηθισμένο, αλλά είναι και μια πρόσκληση. Μια πρόσκληση να αναθρέψεις τον εαυτό σου ενώ αναθρέφεις το παιδί σου. Να γίνεις ο γονιός που χρειαζόσουν, και κάνοντας το, να γίνεις ο γονιός που χρειάζεται το παιδί σου τώρα.

Και ναι, μπορεί να είναι βαθιά ταπεινωτικό να νιώθεις ικανός σε τόσους τομείς της ζωής, αλλά ξαφνικά ανήμπορος στη δική σου συναισθηματική ρύθμιση, στον γάμο σου ή στη σχέση σου με τα παιδιά σου. Αλλά το να ζητάς βοήθεια σε αυτούς τους τομείς δεν είναι σημάδι αδυναμίας. Είναι σημάδι ότι κάνεις την πραγματική δουλειά. Είναι σήμα δύναμης. Οι καλύτεροι γονείς δεν είναι αυτοί που νομίζουν ότι τα έχουν όλα λυμένα, συχνά αυτοί κάνουν τη μεγαλύτερη ζημιά. Οι καλύτεροι γονείς είναι αυτοί που μαθαίνουν, προσαρμόζονται και προσπαθούν κάθε μέρα να γίνονται καλύτεροι.

Αυτός είναι ο δρόμος. Δεν χρειάζεται να έχεις λύσει κάθε πρόβλημα πριν ξεκινήσεις, απλώς μείνε λίγο μπροστά από τις ανάγκες του παιδιού σου. Αυτό είναι αρκετό. Αυτή είναι η δουλειά των γονέων.

Γι’ αυτό αυτή η γενιά πρέπει να κάνει κάτι διαφορετικό. Πρέπει όχι μόνο να δράσουμε καλύτερα, αλλά να καταλάβουμε γιατί λειτουργεί, ώστε να μπορούμε να το διδάξουμε. Η δουλειά των γονέων δεν μπορεί να είναι μόνο ένστικτο. Πρέπει να γίνει συνειδητή, σκόπιμη και μεταδόσιμη. Ένας απλός τρόπος για να ξεκινήσεις είναι να κρατάς σημειώσεις, κυριολεκτικά. Γράψε τι λειτουργεί, τι δεν λειτουργεί, τι μαθαίνεις από άλλους και τι ανακαλύπτεις μέσα από την εμπειρία. Ειδικά σημείωσε τις αρχές πίσω από το γιατί κάτι λειτουργεί. Μετά πέρασε αυτές τις σημειώσεις στα παιδιά σου όταν έρθει η ώρα. Έτσι ξαναχτίζουμε την αλυσίδα της σοφίας, ώστε να μην χρειάζεται να ξεκινήσουν από το μηδέν όπως πολλοί από εμάς.

Η δουλειά των γονέων δεν έχει να κάνει με την τελειότητα. Έχει να κάνει με τη συνεχή ανάπτυξη.

Αν έχεις κολλήσει, μην περιμένεις. Στείλε μου ένα μήνυμα. Πες μου τι συμβαίνει. Αν είναι απλό, θα σου δείξω κάτι που έχω ήδη γράψει ή θα γράψω μια νέα ανάρτηση γι’ αυτό. Αν είναι πιο περίπλοκο, μπορούμε να κανονίσουμε να μιλήσουμε. Σε κάθε περίπτωση, θα προστατεύσω την ιδιωτική σου ζωή και θα βοηθήσω. Γι’ αυτό είμαι εδώ.

Αν θέλουμε δυνατές κοινότητες, υγιείς οικογένειες και έναν καλύτερο κόσμο για τα εγγόνια μας, ξεκινάμε από εμάς, τώρα, με το πώς μεγαλώνουμε τα παιδιά μας σήμερα.

Δεν χρειάζεται να είσαι τέλειος. Απλώς πρέπει να είσαι συνειδητός. Γιατί όταν είσαι γονιός με την επόμενη γενιά στο μυαλό, δεν μεγαλώνεις απλώς ένα παιδί. Χτίζεις μια κληρονομιά.

Το παραπάνω άρθρο είναι ευγενική παραχώρηση του Noah Revoy, αμερικάνου Life Coach, συγγραφέα και δημόσιου ομιλιτή που ζει με την σύζυγό του και τους τρεις του γιούς στην Πορτογαλία.

Το παραπάνω άρθρο καθώς και την υπόλοιπη εξαιρετική του δουλειά θα τα βρείτε στον σύνδεσμο:

The Real Goal of Parenting